Kategorie
Zdrowie i Uroda

SMOG – wszystko co musisz wiedzieć

Rewolucja przemysłowa XIX i XX wieku przyniosła obok oczywistych korzyści wynikających z rozwoju technologicznego niepożądane skutki, jakim jest globalna dewastacja środowiska. Na niespotykaną skalę wzrosła ilość odpadów przemysłowych oraz śmieci wynikłych ze wzrostu konsumpcji. W tle czai się jednak niewidoczny i najgorszy wróg ludzkości, czyli smog. Określenie smog pochodzi z języka angielskiego i polskim odpowiednikiem może być mgła dymu.

Już w latach pięćdziesiątych ubiegłego wieku naukowcy i ekolodzy bili na alarm, przekonując, że skala zanieczyszczenia powietrza w krajach rozwiniętych przemysłowo zagraża życiu i zdrowiu ludzi. Niestety głosy te skutecznie były wyciszane przez korporacje, których celem był jedynie zysk, a koszty ochrony środowiska były ich zdaniem zbędne.

Pierwszy kryzys związany ze smogiem na wielką skalę nastąpił w 1952 roku w Londynie. Pięciodniowy smog, który spowił to miasto spowodował w tak krótkim czasie zgon prawie 4 tysięcy londyńczyków. W wyniku powikłań związanych z tym zjawiskiem w następnych tygodniach doszło do kolejnych 8 tysięcy zgonów.

Smog zawiera w swoim składzie zabójcze dla ludzi dwie frakcje. Jedną z nich są stałe cząsteczki pyłów zawieszonych o średnicy od 10 do 2 mikrometrów, których działanie jest zabójcze zwłaszcza dla układu oddechowego. Powodują wzrost zgonów z uwagi na niewydolność oddechową, a także wywołują astmę, alergie oraz choroby wieńcowe. Drugą frakcję stanowią szkodliwe dla zdrowia tlenki węgla, siarki, azotu oraz węglowodory aromatyczne. Wywołują one szereg chorób układu oddechowego oraz wzrost zachorowań onkologicznych i spadek odporności.

W Europie, w tym w Polsce występują dwa rodzaje smogu – Londyński składający się oprócz pyłów i sadzy z tlenku węgla, siarki i azotu. Drugi rodzaj smogu, to smog typu Los Angeles składający się z węglowodorów, tlenku węgla i azotu, które w powietrzu przekształcają się w aldehyd i ozon. Według najnowszych badań na 50 zanieczyszczonych pyłem 2,5 mikrometra miast, 36 znajduje się w Polsce, najwięcej w rejonie Górnego Śląska.

O ile w ubiegłym wieku za smog odpowiedzialne były głównie duże zakłady przemysłowe, o tyle obecnie największe zagrożenie powodują indywidualne systemy ogrzewania domów oraz samochody. Spalanie w niskiej jakości kotłach kiepskiej jakości opału i śmieci emituje około 80% tlenku węgla oraz węglowodorów. To samo dotyczy także emisji pyłów.

Mitem jest, że smog występuje tylko w okresie jesienno-zimowo-wiosennym. Latem zmienia się jedynie skład smogu. W mniejszym stopniu obserwujemy zanieczyszczenie pyłami, natomiast wzrasta poziom węglowodorów i tlenków azotu.

Tylko większa świadomość obywatelska o potrzebie mian ograniczających zanieczyszczenie powietrza może uchronić nas przed śmiercią i chorobami wywołanymi smogiem.